உலகத்தை அளந்த நீலமணி நிறத்தவரான திருமாலும் பிரமனும் தேவர்களும் தம்மைச் சூழ , நெற்றிக்கண்ணராய் , ஒற்றைப் பாம்பினைக் கையில் உடையவராய் , இனியமொழிகளையுடைய மற்றப் பெண்களும் யானும் பணிந்து வணங்கித் தம்பின்னே செல்லவும் , மண்வளம் நிறைந்த வயல்களால் சூழப்பட்ட மாட வீதிகளையுடைய வலம்புர நகரில் புகுந்து , பெருமான் அங்கேயே தங்கிவிட்டார் .

மண் அளந்த மணி வண்ணர் , திருமால் ; ` மணி வண்ணர் ` என்ற பன்மை , நகையை உள்ளுறுத்தது . மறையவன் - பிரமன் . ` மற்றை ` என்பதனை , ` வானவரும் ` என்பதனோடு கூட்டுக . அணிந்தவை பல பாம்புகளாயினும் , கையிற் பிடித்து ஆட்டி மகிழ்வது ஒரு பாம்பு என்க . கதம் - சினம் . ` காணீர் ` என்பது முன்னிலை அசை : இதனை இறுதிக் கண் கூட்டுக . ` அன்றே ` என்றது , தான் கண்ட அந் நாளினை , ` அன்றே வலம்புரம் புக்கு ` என்க . பண் மலிந்த மொழியவர் , தன்னைப்போலும் பெண்டிர் . பணிதல் - அடிக்கண் வீழ்தலும் . இறைஞ்சுதல் - தலை வணங்குதலுமாம் . ` பின்பின் ` என்னும் அடுக்கு இடைவிடாமை குறித்தது . ` அங்கே ` என்னும் ஏகாரம் , ` மீள இவண் போந்திலர் ` என்பது குறித்த பிரிநிலை . ` நெற்றி யுடையவரும் கையுடையவருமாகிய ஒருவர் , நின்று , செல்ல , புக்கு மன்னினார் ` என வினைமுடிவு செய்க .

வில்லில் பழகிய அம்பு ஒன்றால் முப்புரமும் அழித்த , தீயைப் போன்ற செந்நிறமுடைய பெருமானாய் , இமையவர்கள் வழிபட்டுப்புகழக் கொலைத் தொழிலில் பழகிய மத யானையின் தோலை உரித்துப் போர்த்துக் கூத்தாடிக் கொண்டு எங்கும் செல்லும் அக்கூத்தர் , கலைகளில் பழகிய அந்தணர்கள் காணவும் , பூதகணங்கள் சூழவும் , விரைவாகச் செல்லும் காளை மீது பார்வதியும் கங்கையும் தாமுமாக இவர்ந்து , வலம்புரம் சென்று அங்கே தங்கி விட்டார் .

சிலை நவின்ற - வில்லிற் பொருந்திய . சிறந்து - சிறந்து தோன்றி . கொலை நவின்ற - கொலை பயின்ற . களி - மதமயக்கம் . கலை நவின்ற - கலைகளைப் பயின்ற . அடுக்கு , பன்மை குறித்தது . பாரிடம் - பூதகணம் . ` மலைமகளையும் கங்கையையும் அணைத்துச் சென்றவர் , எம்மை நோக்காதே போயினார் ` என வருந்தினாள் . ` தீவண்ணரும் கூத்தரும் ஆகிய அவர் , காண , சூழ , புக்கு மன்னினார் ` என்க .

திருமேனியின் ஒரு பகுதி தீயின் நிறமாகவும் , மற்றைப்பகுதி திருமாலின் நிறமாகவும் விளங்கித்தோன்ற , ஆக்கூரிலுள்ள தான்தோன்றி மாடத்திற்குச் செல்பவரைப்போல யான் அப்பக்கம் சென்ற அளவில் ஓரிடத்தையும் நோக்காமல் , பூணூலும் மான் தோலும் பொருந்திய தம் மேனியில் வெள்ளிய நீறு பூசி , வேதக் கருத்துக்களை விரித்து , மாயமாகச் சில பேசிய வண்ணம் , வலம்புரமே புக்கு அங்கே மன்னினாரே .

தீக்கூரும் - நெருப்பு மிக்கெரிவது போலும் . ` திருமேனி ஒருபால் ` என்புழியும் உம்மை விரிக்க . ` அரிஉருவம் ஒருபாலும் ` என மாற்றுக . ஒருபால் தம்முருவமும் , ஒரு பால் அரி - ( திருமால் ) உருவமுமாக நிற்பவரை , ` சங்கர நாராயணர் ` என்பர் . இந்நிலை , படைப்புக்காலத்தில் திருமாலை இடப்பாகத்தில் தோற்றுவித்து , அவர்வாயிலாகப் பிரமனைத் தோற்றுவித்து , அவன் வாயிலாக உலகங்களைத் தோற்றுவித்தலைக் குறிப்பதாம் . ஆக்கூர் , சோழ நாட்டுத்தலம் ; இதன்கண் இறைவர் சுயம்பு மூர்த்தியாய் இருத்தலின் , ` தான்றோன்றி ` எனப்படுவர் ; அப்பெயர் , அவரது திருக்கோயிலுக்கும் ஆயிற்று . அது மாடக்கோயிலாதலால் , ` தான்றோன்றிமாடம் ` எனவும் , வழங்கப்படும் . ` அங்குப்போவார் போலக்காட்டி எம்மை அலைவித்தார் ` என்றாள் . அப்பால் - அதன் பின் . எத்திசையிலும் ` ஓரிடத்தும் ` என்பது , ` ஒருவிடத்தும் ` என வந்தது செய்யுள் விகாரம் . வருகின்ற திருப்பாடல்களுள் இவ்வாறு வருவனவும் அவை ` ஒருவிடத்தும் நோக்காராய் ` என்க . நூலும் தோலும் பிரமசாரியாதலை விளக்குவன . துதைந்து - நிறைந்து ; இதனை , ` துதைய ` எனத் திரிக்க . மாயம் - பொய் : ` மறைவிரிக்கின்ற வாயால் மாயம் பேசினார் ` எனப் புலந்து கூறினாள் . ` வாயம்பேசி ` எனவும் பாடம் ஓதுவர் , ` செல்வர் ஒருவர் ` என எழுவாய் கொள்க .

மூப்படையாத கொடிய பாம்பை அரையில் கட்டி , மும்மூர்த்திகளின் உருவமாக உள்ள முதற்கடவுளாம் சிவபெருமான் , வேறுயாரும் இணைக்க முடியாத அக்கினியாகிய அம்பினை வில்லில் கோத்த இளையராய்க் , குளிர்ந்த கொன்றைப் பூவைச்சூடி , இன்று இங்கே போகின்றவரைக் கண்டு அடியேன் பின்னே செல்ல , என்னைப் புறக்கணித்து , என்னை வாவா என்று பொய்யாக அழைத்துவிட்டுத் தம்முடைய பூதகணம் தம்மைச் சூழ , வலம்புரமேபுக்கு அங்கே மன்னினாரே .

இறைவனை அடைந்த பொருள்களும் என்றும் ஒரு பெற்றியவாய் நீடு வாழ்தலின் , பாம்பும் மூவாதாயிற்று ; ` இளநாகம் ` ( தி .1. ப .1. பா .2.) என்றருளிச்செய்தார் ஆளுடைய பிள்ளையாரும் . பிறையும் அன்னதாதலுணர்க . ` மூர்க்கப் பாம்பு ` என்பது , ` மூக்கப் பாம்பு ` என மருவிற்று . ` மூர்க்கப் பாம்பு ` என்றேயும் பாடம் ஓதுப . இஃது இன அடை . மூவர் , ` அயன் , அரி , அரன் ` என்பவர் . முதல்வர் - தலைவர் . கோவாத கணை - வில்லில் தொடுக்கப் படாத ( அம்பின் தன்மை யில்லாத ) அம்பு : என்றது , ` திருமால் , வாயுதேவன் , அக்கினி தேவன் ` என்ற இவர்களே அம்பாய் அமைந்தமை பற்றி . எரிகணை - எரிக்கின்ற கணை . ` குழகனாராய்ப் போவாரை ` என்க . உடன்கொண்டு செல்லாது ஒளிந்தமையின் . ` வா வா ` என உரைத்ததனை ` மாயம் ` ( பொய் ) என்றாள் . ` உரைத்து , பேசி ` என்றவற்றை , ` செல்ல ` என்ற தன் பின்னர்கூட்டி , ` அவர் ` என எடுத்துக்கொண்டுரைக்க .

ஒருகையில் தீயை ஏந்தி , இடையில் அணிந்த தோலாடை மீது ஐந்தலையை உடைய பெரிய பாம்பினை இறுகக் கட்டிக் கங்கை தங்கிய சடைமுடியும் பொன் போன்ற திருமேனியும் உடைய புனிதர் , விரும்பித் தேவர்கள் வழிபட்டுத்துதிக்கக் கோபம் உடைய காளையை இவர்ந்து , திருவாரூரும் சிரபுரமும் , இடைமருதும் அடைபவரைப்போல , என்மனம் உருகுமாறும் வளைகள் கழலுமாறும் என்னிடத்துப் பொய்யாகச் சிலவற்றைப் பேசி வலம்புரமேபுக்கு அங்கே மன்னினார் .

` கையது ` அது , பகுதிப்பொருள் விகுதி . ` கையதன் கண் ` என உருபு விரிக்க . அதள் - தோல் . புனல் பொதிந்த - நீர் உள் நிறைந்த . புரிந்து - விரும்பி . சிரபுரம் - சீகாழி .

நீலகண்டராய்க் கூற்றுவன் அழியுமாறு காலினால் உதைத்து மகிழ்ந்த காபாலக்கூத்தாடும் பெருமானார் தாம் உரித்த தோலை ஆடையாக உடுத்து , திருநீறு பூசி முனிவர்கள் தம் இருபுடையும் சூழ்ந்துவர , வீடுகளில் முன்னிடம் தோறும் வீணையை இசைத்துக் கொண்டு சென்றாராக , அவருடைய புன்சிரிப்பு என் சிந்தையைக் கவர , மீண்டும் ஒருமுறை என்னை நோக்காமல் பொய்யாக ஏதோ பேசி , வலம்புரமேபுக்கு அங்கே மன்னினார் .

முறித்தது - உரித்தது . முண்டம் - தலைமாலை . ` முற்றம் ` என்றது , முன்றிலை . ` சிறுமுறுவல் செய்தவர் ` மறித்து ஒருகால் நோக்காதே போயினார் என வருந்தினாள் .

பட்டினை உடுத்துப் பவளம் போன்ற தம் மேனியில் பசிய சந்தனம் பூசித் தம் திருவடிகளை ஊன்றியும் தூக்கியும் கூத்தாடிக் கொண்டு என்னிடம் வந்தாராக . யான் ` எம்பெருமான் நீர் எவ்வூரைச் சேர்ந்தவர் ` என்று வினவ என் உயிர்போகுமாறு என்னை விரைந்து பார்த்து , எனக்கு காமமீதூர்வினை வழங்கி , வேறோர் ஊருக்குச் செல்பவரைப்போலப் பொய் பேசிச் சுழன்று நடந்து , வலம்புரமே புக்கு அங்கே மன்னினாரே .

பசுஞ் சாந்து - குளிர்ந்த சந்தனம் . ` பாதம் இட்டு ( ஊன்றி எடுத்து ( தூக்கி )` என்றது , நடனம் ஆடிய வகையை விரித்தவாறு . ` எம்பெருமான் ` என்றது , பன்மை யொருமை மயக்கம் . ` ஆவி ( உயிர் ) விடுமாற்றினைச் செய்து ` என்க . அது , பகுதிப்பொருள் விகுதி , ` ஆவி விடுமாறாவது , காமம் மீதூர்வு . விரைவு , போகவேண்டுங் குறைபற்றித் தோற்றுவித்தது . வட்டணைகள்பட - சுழற்சி தோன்ற .

பலரும் தங்கியிருக்கும் திருப்பழனம் , பாசூர் என்று தம் ஊர்களைக் குறிப்பிட்டு , அவற்றுள் பழனப்பதியில் தமக்கு உள்ள பழந்தொடர்பைக்கூறி , நல்லவர்கள் மிக்க நனிபள்ளியில் இன்று தங்கி , மறுநாள் நள்ளாறு போய்ச் சேர எண்ணியுள்ளதாகக்கூறினார் . இன்ன இடத்துக்குப் போகப்போவதாக உறுதியாய்க் கூறாமல் , திருநீறு பூசிய அழகியராய்த் தம் கைகளை வீசிக் கொண்டு , வளம் பொருந்திய வயல்களால் சூழப்பட்ட மாட வீதிகளை உடைய வலம்புரமேபுக்கு அங்கே மன்னினார் .

பழனம் , சோழநாட்டுத் தலம் . பாசூர் , தொண்டை நாட்டுத் தலம் . பழனத்தை முன்னர்க் கூறினமையால் அதன் பழமை கூறியதாயிற்று . ` பழனம் ( தமக்குப் ) பதியாதல் பழமையாதலைச் சொல்லி நின்றார் ` என்க . நனிபள்ளி , நள்ளாறு சோழநாட்டுத் தலங்கள் . முன்னே இரண்டு ஊர்களைச் சொல்லி . பின்பு , இன்று , ஓர் ஊரிலும் , நாளை ஓர் ஊரிலும் இருப்பதாகக் கூறினமையின் , ` ஓரிடமாகச் சொல்லிற்றிலர் ` என்றால் . ` தோளும் கையும் வீசி `, என்க . ` எங்கும் அல்லாராய் ` என . மோனை நயம் கருதாதே பிரித்து , ` முன்சொல்லிய எவ்விடத்தும் செல்லாராய் ` என்றே உரைக்க . ` மல் ஆர் வயல் ` எனப் பிரித்தலுமாம் . மல் - வளம் .

படமெடுத்து ஆடும் பாம்பு ஒன்றனைக் கையில் கொண்டு , மறுகையில் போரிடும் மழுப்படையை ஏந்தி , ஓரிடத்தும் தங்காராய்ப் போய்க்கொண்டே , தம்மிடத்து மற்றவர் கொள்ளும் விருப்பத்தை நீக்காராய் மெய்ப்பொருளிடத்தே நிற்பவராகத் தம்மைக் கூறிக்கொண்டே ஒன்றோடொன்று பொருந்தாத செயல்களை உடையவராய் , என்கண்களை விட்டு நீங்காத தம் இனிய வேடத்தைக் காட்டி , வானத்திலுள்ள சந்திரன் தவழும்படியான உயர்ந்த மாட வீடுகளைக் கொண்ட வலம்புரமேபுக்கு அங்கே மன்னினார் .

பொங்கு - சினம் மிக்க . வெண்மை , கூர்மையைக் குறிக்கும் . தத்துவம் - உண்மை . ஒன்றொன்று ஒவ்வா - ஒன்றோ டொன்று ஒவ்வாது , முரணி நிற்கின்றன . ` எங்கே ` என்பதனை , ` ஒவ்வா ` என்பதன் பின்னர்க்கூட்டி , ` அவை எத்தன்மையன ` என்றுரைக்க . ` எத்தன்மையன ` என்னும் வினா ` ஒன்றினும் படாப் பித்தர் செய்கையாம் ` என்பது தோற்றி நின்றது . ` இச் செய்கைதாமே காதலை வளரச்செய்யா நின்றது ` என்பது , ` என் கண்ணின் நின்றகலா வேடங்காட்டி ` என்றதனால் இனிது பெறப்படும் .

திருமால் வில்லை ஏந்திக் குரக்குச்சேனையோடு , கடலில் அணைகட்டி , இலங்கையைச் சென்று அடைந்து , மேம்பட்ட பலபோர்கள் செய்து , தன்னை அடைக்கலமாக வந்தடைந்த சுக்கிரீவன் , வீடணன் முதலியோர் உதவியதால் அரிதில் வென்றழித்த இராவண னுடைய நீண்ட கிரீடங்கள் பொடியாய் விழுமாறு , தன் ஒற்றைக் கால் விரலைச் சிறிதளவு ஊன்றி , அவனை வருத்திப் பின் அவனுக்கே அருளையும் செய்தவர் சிவபெருமான் . அப்பெருமானார் , இன்று கப்பல்கள் நிறைந்த கடலால் ஒருபுறம் சூழப்பட்டதாய் , மாடவீதிகளை உடைய வலம்புரம் என்ற ஊரை அடைந்து அங்கேயே நிலையாகத் தங்கிவிட்டார் .

செங்கண் மால் அரிதின் வென்றமையை நினைவாள் , சிலை பிடித்தமை முதலியவற்றை எடுத்துக் கூறினாள் . புகல் - அடைக் கலம் ; என்றது , அடைக்கலமாக வந்தடைந்த , ` சுக்கிரீவன் , வீடணன் ` என்பவர்களைக் குறித்தது . முடிகள் , தலையில் அணியப்பட்டவை . ` பொடி வாய் வீழ ` என்பது பாடமாயின் , மண்ணில் விழ ` என உரைக்க . ` திருமால் அரிதில் வெல்லும் ஆற்றலுடையவனைக் கால் விரலால் சிறிதே ஊன்றி அடர்த்தார் ` எனவும் , ` திருமால்போல அடர்த்தே ஒழியாது , பின்பு அவனுக்கு அருள்புரிந்தார் ` எனவும் வியந்தவாறு . இவ்வாறு அவரது ஆண்மை மிகுதியையும் . அருள் மிகுதியையும் . நினைந்து நினைந்து ஒருகாலைக்கொருகால் காதல் மீதூரப் பெற்றாள் என்க . ஆண்மையும் அருளும் உடைய ஆடவரிடத்திற்றானே மகளிர்க்குக் காதல் பிறக்கும் என்பதனை , ` கொல்லேற்றுக் கோடஞ்சு வானை மறுமையும் - புல்லாளே ஆயர் மகள் ` ( கலி - 103 அடி 63 - 64 ) எனவும் , ` பொருளே காதலர் காதல் - அருளே காதலரென்றி நீயே ` ( அகம் - 53 அடி 15 - 16 ) எனவும் வருவனபோல்பவற்றாற் குறிப்பர் , சான்றோர் .